Health Education , Health Promotion and Educational Technology

Health Education , Health Promotion and Educational Technology

آموزش بهداشت ، ارتقا سلامت و تکنولوژی آموزشی
Health Education , Health Promotion and Educational Technology

Health Education , Health Promotion and Educational Technology

آموزش بهداشت ، ارتقا سلامت و تکنولوژی آموزشی

اطلاعاتی راجع به واکسن های ایرانی


واکسن کوویران برکت:

  • واکسن کوویران برکت، واکسن ضد کووید- 19 از نوع ذره ویروسی‌ غیر فعال شده به شکل مایع سوسپانسیون است که هر دوز آن حاوی 5 میکروگرم آنتی ژن غیر فعال شده می باشد . 
  • واکسن کوویران برکت توسط شرکت شفا فارمد در ویال های تک دوز و مولتی دوز عرضه می گردد. 
  • در تهیه واکسن کوویران برکت، ویروس عامل بیماری کووید- 19 در سلول های Vero کشت داده شد و پس از غیرفعال سازی، خالص سازی، با ادجوانت ( مواد کمکی ) آلومینیوم هیدروکسید فرموله شده است. 
  • این واکسن طبق الزامات سازمان بهداشت جهانی (WHO) تولید و مورد آزمایش قرار گرفته است. واکسن پس از تجویز، با تحریک سیستم ایمنی بدن باعث القای آنتی بادی و همچنین ایمنی سلولی علیه ویروس عامل بیماری کووید- 19 می گردد.
  •  واکسن کوویران برکت سبب ایجاد ایمنی در برابر بیماری کووید- 19 می شود. این واکسن با ایجاد پاسخهای قوی و پایدار، سیستم ایمنی را تقویت، و منجر به تولید آنتی بادی در بدن می شود. 
  • ممکن است اثربخشی آن در افراد سالمند و یا افراد دارای ضعف ایمنی کمتر از افراد سالم باشد. واکسن در دو نوبت به فاصله 4 هفته تجویز می شود و از حدود 2 الی 6 هفته بعد از دریافت نوبت دوم واکسن، بهترین پاسخ ایمنی در بدن ایجاد می شود ولی طول مدت محافظت این واکسن همانند سایر واکسن های کووید- 19 هنوز مشخص نیست و مطالعات همچنان ادامه دارد .
  • این محصول در افراد 18 سال به بالا از نظر ایمنی زائی و بی ضرری مورد آزمون قرار گرفته و در این سنین قابل استفاده است.
  • هر دوز واکسن به میزان 5 / 0 میلی لیتر و به صورت داخل عضلانی تزریق میگردد. نوع واکسن در تزریق نوبت اول و دوم کاملا یکسان است و تفاوتی ندارد .
  •  با توجه به محدود بودن اطلاعات موجود، تزریق این واکسن در زمان ابتلا به بیماری کرونا و بروز علایم بیماری (تست مثبت پی سی آر، تب، لرز، درد شکم، اسهال،...) تا زمان بهبودی توصیه نمی شود. حداقل 4 هفته بین تست مثبت پی سی آر و تجویز واکسن فاصله باشد و ترجیحا" بیمار دو هفته بدون علامت باشد. 
  • بیماران دچار هموفیلی، بیمار دچار افت پلاکت وبیمارانی که تحت درمان با داروهای ضد لخته خون ( مانند وارفارین، دابیگاتران، ریواروکسابان، انوکساپارین، دالتپارین و هپارین) ممکن است بعداز تزریق واکسن دچار خون ریزی زیر پوستی شوند. در این بیماران توصیه می شود قبل از تجویز واکسن با پزشک معالج خود در مورد دریافت یا عدم دریافت واکسن مشورت صورت گیرد.

واکسن کرونای کونژوگه با تتانوس (پاستوکووک):

  • ماده موثره این واکسن یک پروتئین نوترکیب و حاوی بخش RBD از ژن Spike ویروس 2-Cov-SARS می باشد که به توکسویید کزاز کونژوگه شده است.
  • این واکسن در 2 دوز و به فاصله 28 روز از یک دیگر استفاده می شود.
  • موارد احتیاط :

۱. افراد با سابقه تزریق واکسن حاوی توکسین کزاز طی 3 ماه گذشته

۲. افراد دارای آسم کنترل نشده ( یعنی در سه ماه گذشته حمله آسمی داشته است)

۳. افراد دارای سابقه واکنش آلرژی شدید (آنافیالکسی) به واکسن در طول عمر فرد

۴. سابقه درمان با داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی 1 ماه پیش از تزریق واکسن

  •  عوارض موضعی و سیستمی احتمالی پس از تزریق این واکسن به شرح زیر است هرچند در مطالعات انجام شده تاکنون شدت این عوارض در حد خفیف تا متوسط بوده و عارضه شدید یا جدی تاکنون گزارش نشده است :

۱. درد در محل تزریق

۲.  احساس گرما و قرمز شدن پوست در محل تزریق

۳. سفتی (اندوراسیون)، یا افزایش اندازه (افزایش حجم) محل تزریق

۴. تب

۵. بیحالی عمومی


منبع فصلنامه علمی فرهنگی سلامت در حوادث و بلایا، شماره پنجم، دانشگاه علوم پزشکی کرمان 

برای مطالعه بیشتر اینجا کلیک کنید.https://s21.picofile.com/file/8442961984/%D9%86%D8%B4%D8%B1%DB%8C%D9%87_%D8%A8%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%A7_%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%DB%B1%DB%B4%DB%B0%DB%B0.pdf.html


راهکارهای تغذیه ای برای مقابله با برخی عوارض احتمالی ناشی از واکسیناسیون کرونا


غالبأ عوارض ناشى از واکسن به طور معمول از ۱2 ساعت تا کمتر از 7 روز بعد از تزریق واکسن به طور متغیر و خفیف در بعضی افراد ممکن است رخ دهد. در موارد بسیار نادر برخى عوارض ممکن است ۱ ماه بعد از واکسیناسیون بروز یابد.

  • تب

در صورت ایجاد تب:

۱ .مایعات و غذاهای آبدار به میزان فراوان نوشیده و میل شود.

2 .رژیم غذائی حاوی میوه(موز، آلو، زرد آلو، طالبی، کیوی، پرتقال)، سبزی (اسفناج، جعفری)، حبوبات، نان و غلات سبوس دار، هویج،کدو حلوایی، گوجه فرنگی و سیب زمینی برای تامین پتاسیم ناشی از تعریق زیاد در تب توصیه می شود. 

3 .مصرف منابع غذایی ویتامین های گروه B از جمله سبزی ها به ویژه برگ سبز و میوه ها، شیر و لبنیات (ماست، پنیر، دوغ ، کشک)، گوشت، دل و جگر، زرده تخم مرغ، غلات سبوس دار، حبوبات و مغزها توصیه میشود.

  • بدن درد و خستگى

در صورت مواجهه با بدن درد و خستگی:

۱ .مصرف منابع غنی از امگا ۳ مانند ماهی بویژه ماهی های چرب، گردو، تخمه آفتابگردان و سایر مواد غذایی که خاصیت ضد التهابی دارند توصیه می شود.

2 .مصرف منابع غذایی منیزیم شامل سبزی های برگ سبز، تخمه کدو، غلات کامل و حبوبات، بادام زمینی، شکلات تلخ و کاکائو توصیه می شود.

۳ .مصرف ترکیبات حاوی کافئین مانند چای سیاه، چای سبز و قهوه، در حد دو فنجان در روز به رفع خستگی و دردهای منتشر بدن کمک می کند.

  • ضعف و بیحالى

در صورت ضعف و بیحالی پس از واکسیناسیون:

۱ .منابع غذایی حاوی B1 ،B6 و B12 شامل غلات کامل، گوشت، تخم مرغ و شیر و لبنیات به افزایش انرژی و کاهش ضعف و بیحالی کمک می کنند. 

2 .شربت عسل با کنترل قند خون در افراد دیابتیک و بیماران سرپایی، به کنترل ضعف و بی حالی کمک میکند.

۳ .افزودن دارچین و زنجبیل و سیاهدانه به غذاها در این موارد توصیه می شود.

  • تهوع و استفراغ

در صورت رخداد تهوع و استفراغ نکات زیر توصیه می شود:

۱ .تا زمانی که تهوع یا استفراغ دارید، از خوردن و آشامیدن هر ماده غذایی یا نوشیدنی پرهیز نمایید.

2 .پس از توقف استفراغ، می توانید کمی مایعات رقیق مانند آب مرغ یا گوشت، آب سیب یا ژلاتین میل کنید.

۳ .با گذشت 8 ساعت از قطع استفراغ، می توانید مصرف غذاهای جامد را شروع کنید. غذا باید بی بو، کم چرب و کم فیبر باشد: 

کمپوت سیب بدون شکر، مرغ پخته، موز، عصاره رقیق گوشت، نان تست و برشته، تخم مرغ آب پز و سفت، انواع آب میوه و سبزی، سیب زمینی، چوب شور، کراکر، برنج، غلات پخته، شربت و ماست

4 .بعد از توقف استفراغ، بزرگسالان و کودکان بالاتر از ۳ سال می توانند تکه های کوچک یخ را هر ۱0 تا 20 دقیقه مک بزنند.

5 .مصرف تکه های میوه یخ زده یا آب میوه های رقیق شده همراه با یخ می تواند در کنترل تهوع مفید باشد.

6 .تعداد وعده های غذایی را افزایش و حجم غذا در هر وعده را کاهش دهید و از مصرف غذای سنگین خودداری کنید.

7 .از قرار گرفتن در معرض بوی غذاهایی که رایحه تندی دارند اجتناب کنید. 

8 .غذاها را ترجیحا سرد یا هم دما با حرارت اتاق مصرف کنید.

۹ .از تنقلات و غذاهای خشک، نشاسته ای و پرنمک مانند چوب شور، کراکر و سیب زمینی استفاده کنید.

۱0 .از آبنبات هایی با طعم نعناع یا لیمو استفاده کنید.

  • اسهال 

در مواجهه با اسهال، مصرف مواد زیر را مد نظر قرار دهید:

۱ .موز رسیده: بدلیل داشتن املاح مفید بویژه پتاسیم و فیبر پکتین که به تامین الکترولیت های از دست رفته در طول اسهال و جذب مایعات داخل روده ها کمک می کند. 

2 .برنج سفید: به راحتی در دستگاه گوارش هضم شده و به روده ها استراحت می دهد و سبب قوام دهی به مدفوع می شود.

۳ .سیب پخته/ کمپوت سیب بدون شکر: دستگاه گوارش سیب پخته را به راحتی هضم می کند. البته در صورت ابتلا به سندرم روده تحریک پذیر، کمپوت سیب بهتر است مصرف نشود.

4 .نان تست و برشته: در زمان اسهال، مصرف نان سفید بهتر از نان سبوسدار یا نان کامل یا نان قهوه ای است زیرا هضم آن در دستگاه گوارش مناسب تر است. 

5 .پوره سیب زمینی آب پز یا بخارپز و نرم شده: همراه با کمی نمک بدون افزودن روغن توصیه می شود.

6 .جوجه آب پز یا بخار پز: این نوع طبخ جوجه، قوام ملایم و مناسبی ایجاد می کند و مواد مغذی لازم در شرایط اسهال را تامین می کند.

7 .ماست پروبیوتیک: حاوی پروبیوتیک های ترمیم کننده سلول های جدار روده های آسیب دیده در طول اسهال است. 

8 .آب مرغ/ سوپ مرغ بدون چربی یا کم چربی: سوپ مرغ غذای مناسبی برای زمان اسهال است که الکترولیت ها و مواد مغذی از دست رفته در اسهال را جبران می کند.

۹ .آب: مصرف مایعات به ویژه آب در طول روز برای جبران کم آبی بدن بدلیل اسهال در این افراد توصیه می شود. 

  • یبوست

در صورت رخداد یبوست مصرف مواد زیر توصیه می شود:

۱ .غلات کامل که سبوس فراوان دارند مانند نان گندم کامل، برنج قهوه ای، جودوسر و غلات پرک شده

2 .انواع حبوبات مانند عدس، انواع لوبیا، نخود و دانه سویا

۳ .مغزها مانند بادام، بادام زمینی، گردو و پسته، فندق ، مغز تخمه ها

4 .میوه ها مانند انواع توت، سیب، پرتقال و گلابی، کیوی، انجیر، انگور، انواع آلو و زردآلو

5 .انواع دانه های گیاهی نظیر تخم شربتی، خاکشیر و اسپرزه همراه با آب یا شربت کم شیرین

6 .انواع سبزی ها مانند هویج، بروکلی، نخودفرنگی، کلم برگ سفید و قرمز، گل کلم، کاهو، سبزی خوردن، اسفناج، برگ چغندر

7 .هویج یا زردک آب پز، کدوحلوایی آب پز، شلغم آب پز، به آب پز با اضافه کردن کمی عسل و زعفران ساییده

8 .خشکبار بویژه آلو بخارا، برگه آلو و انجیر خیسانده که قبل از خواب می توان دو سه عدد آن را با مقداری آب میل کرد

  • بی اشتهایی

در مواجهه با بی اشتهایی، مصرف مواد زیر توصیه می شود:

۱ .میوه ها و سبزی ها با تاکید بر سیب(بصورت پالوده)، انار، پرتقال، انجیر، لیموترش، انبه و کدو حلوایی 

2 .چای لیمو زنجبیل

۳ .ادویه ها و گلپر(اضافه کردن در غذا)

4 .سمنو، جوانۀ گندم و جوانۀ نخود

5 .شیر برنج، با سیاه دانه و کمی دارچین

6 .شله زرد با خلال بادام و پسته 

7 .مغزها و خشکبار شامل فندق، گردو، پسته، بادام، توت خشک، نخود و کشمش، مویز و برگه میوه ها

8 .اضافه کردن آرد برنج، به انواع سوپ یا غذا



منبع سایت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکیhttps://behdasht.gov.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8