1 .آب و مایعات فراوان:
مقدار زیادی آب و مایعات بنوشید. تامین آب بدن به میزان کافی قبل و بعد از تزریق واکسن کووید-۱۹ بسیار مهم است.
مصرف مایعات کافی نه تنها سبب عملکرد بهتر بدن در شرایط واکسیناسیون می شود، بلکه از افت فشارخون در افرادی که معمولا ترس از آمپول و یا واکسن دارند نیز جلوگیری می کند.
افرادی که مبتلا به بیماری های قلبی-عروقی، فشار خون بالا یا بیماری های ریوی هستند در خصوص میزان مصرف مایعات باید با پزشک خود مشورت کنند.
مواد غذایی آبدار مانند میوه ها، سبزی ها، انواع سوپ و آبگوشت علاوه برکمک به تامین آب بدن، سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت می کنند. به ویژه در صورت ایجاد تب بعد از واکسیناسیون، توصیه می شود مایعات و غذاهای آبدار به میزان فراوان نوشیده و میل شود.
توجه کنید که نوشیدنی های شیرین مانند آب میوه هایی که دارای قند افزوده هستند و شربت های خیلی شیرین، نوشابه های گازدار و بطورکلی همه نوشیدنی های خیلی شیرین موجب تضعیف سیستم ایمنی و اختالال در عملکرد آن می شوند.
بهترین نوشیدنی آب است. مصرف آب میوه تازه و طبیعی ، دوغ کم نمک و بدون گاز ، شربت های خانگی کم شیرین نیز برای تامین آب بدن مناسب هستند.
2 .مواد غذایی ضد التهاب:
رعایت طولانی مدت یک رژیم غذایی سالم، پاسخ ایمنی بدن را بهبود می بخشد و به ما کمک کند تا علاوه بر مبارزه بهتر با عفونت ها، پاسخ ایمنی قوی تری به واکسیناسیون داشته باشیم.
مصرف بیشتر غذاهای تازه و طبیعی مانند میوه ها، سبزی ها، ماهی های چرب، آجیل و مغز دانه ها به کارکرد بهتر سیستم ایمنی کمک می کند زیرا
التهاب کمتری در بدن ایجاد می کند. مصرف غذاهای ضد التهاب قبل و پس از تزریق واکسن می تواند کمک کننده باشد.
اضافه کردن چاشنی هایی مثل زنجبیل، نعناع فلفلی، دارچین، فلفل، زرد چوبه، سیر و پیاز در تهیه غذا به دلیل خاصیت ضد التهابی توصیه می شود. زردچوبه را می توان به چای نیز اضافه کرد.
همچنین ماهی نوعی غذای ضد التهاب محسوب می شود. ماهی های چرب مانند ماهی آزاد، ساردین، شاه ماهی، قزل آلا، کپور و روغن کبد ماهی بیشترین امگا ۳ را بعنوان عامل ضد التهابی دارند.
آجیل و انوع مغزها و دانه ها( بادام، گردو، پسته، فندق، بادام زمینی و کنجد)، روغن کنجد و روغن زیتون نیز از مواد غذایی ضد التهاب محسوب می شوند.
3 .مصرف بیشتر سبزی ها و میوه ها:
بطور کلی مصرف روزانه 5-۳ واحد از گروه سبزی ها و 4-2 واحد از گروه میوه ها، آنتی اکسیدان ها شامل روی، سلنیم، ویتامین A و ویتامین C را که برای عملکرد بهتر سیستم ایمنی لازم هستند را تامین می کند.
مصرف کافی سبزی ، سالاد و میوه قبل و پس از واکسیناسیون همراه با وعده های غذایی و در میان وعده ها توصیه می شود.
4 .مصرف منابع غذایی پروتئینی :
مصرف روزانه مقادیر کافی از منابع غذایی پروتئین و جایگزین های آن شامل انواع حبوبات، تخم مرغ، انواع گوشت بویژه گوشت سفید (مرغ، ماهی)نیز برای عملکرد طبیعی سیستم ایمنی بدن توصیه می شود.
منابع غذایی پروتئینی حاوی ریز مغذی هایی مانند روی و سلنیوم هستند که با خاصیت آنتی اکسیدانی به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می کنند.
شیر و لبنیات شامل ماست، پنیر و کشک نیز علاوه بر تامین کلسیم و فسفر، از منابع تامین پروتئین نیز می باشند.
5 .مکمل ویتامینD :
ویتامین D تنها ویتامینی است که به مقدار لازم از منابع غذایی تامین نمی شود و براساس دستورالعمل های وزارت بهداشت، لازم است ماهانه یک عدد مکمل 50 هزارواحدی برای تقویت سیستم ایمنی بدن (جز در مادران باردار که دوز روزانه ۱000 واحدی دریافت می نمایند) مصرف شود. سایر ویتامین ها و املاح معدنی مورد نیاز بدن با رعایت تعادل و تنوع در برنامه غذایی و استفاده از گروههای غذایی اصلی شامل گروه نان و غالت (بویژه سبوس دار)، گروه میوه ها، گروه سبزی ها، گروه شیر و لبنیات، گروه گوشت و تخم مرغ و حبوبات تامین می شود و نیازی به استفاده از مکمل های ویتامینی
نیست.
منبع سایت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکیhttps://behdasht.gov.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7
1 .زمان واکسیناسیون نباید ناشتا باشید. زیرا ممکن است زمان تزریق واکسن دچار سرگیجه یا افت فشار شده و غش کنید.
برای جلوگیری از بروز این مشکلات در هنگام واکسن زدن ، لازم است صبحانه یا میان وعده ساده ای مصرف کنید و شب قبل از واکسیناسیون نیز غذای سبک مانند سوپ حاوی مرغ، سبزی های سبز تیره تازه (اسفناج، جعفری، کلم بروکلی)میل کنید. این موضوع به ویژه در مورد افرادی که ترس از آمپول زدن دارند باید رعایت شود.
مصرف شیر، میوه، تخم مرغ، لقمه نان و پنیر همراه با سبزیجات مثل گوجه فرنگی یا خیارو ...بعنوان صبحانه یا میان وعده قبل از تزریق واکسن توصیه می شود.
2 .شب قبل از واکسیناسیون خواب خوب و راحتی داشته باشید و بهداشت خواب را رعایت کنید.
خواب کافی و آرام یکی از رازهای سلامت و طول عمر انسان همراه با زندگی با نشاط است و نقش مهمی در آماده سازی سیستم ایمنی بدن و تقویت آن ایفا می کند.
خواب خوب، آرام و پیوسته همچنین به دفع مواد زاید از بدن کمک می کند. بنابراین از کار کردن با هرگونه دستگاه الکترونیکی همچون گوشی همراه و کامپیوتر و تماشای طوالنی مدت تلویزیون از حداقل یک ساعت قبل از خواب تا حد امکان پرهیز کنید. این کار باعث می شود بتوانید خواب راحت و عمیقی داشته باشید و بدن شما در آرامش کامل تا صبح استراحت کند.
مصرف غذاهای ساده و سبک می تواند زمینه ساز یک خواب خوب باشد. سعی کنید بین مصرف شام و زمان خواب حدود دو ساعت فاصله باشد. همچنین مصرف یک لیوان شیر گرم به داشتن یک خواب راحت کمک می کند.
منبع سایت وزارت بهداشت و درمانhttps://behdasht.gov.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%
در مبتلایان بهبودیافته از بیماری کووید 19 ،کمبود انرژی، نفس نفس زدن و از دست دادن اشتها گزارش میشود و با توجه به صدمات ناشی از ویروس به ریه ها و سایر اندام ها ، بدن نیازمند زمان برای بهبودی و بازگشت به حالت سابق خود است.
تا آن زمان، فرد باید به میزان ایمنی بدن خود توجه و فاصله اجتماعی را حفظ کند زیرا احتمال بازگشت بیماری ویروسی وجود دارد.
گام اول ادامه درمان
1 .با گذشت زمان و بدون مصرف دارو بهبود می یابد: مانند از دست دادن حس بویایی و چشایی که ممکن است بعد از بهبودی باز نگردد که بعد از 2-3 ماه به مرور زمان بازمی گردد.
2 .باید دارو و درمانی شروع شود: مانند عارضه های ریوی که فرد با سرفه یا
تنگی نفس بیان میکند ، که باید به پزشک مراجعه نماید و با مصرف دارو
بهبود می یابد.
گام دوم تغذیه
بهترین شیوه ارتقا و تقویت وضعیت سیستم ایمنی بدن و تامین میزان نیاز به مایعات، الکترولیتها، انرژی، پروتئین و ریزمغذی ها است .
تغذیه برای حفظ ماهیچه ها و جلوگیری از ایجاد اختلال در سوخت وساز بدن بسیار حیاتی است و هنگامی که بیماران حدود دو هفته را در بخش مراقبت های ویژه میگذرانند، میتواند سبب مشکلات جدی شود.
گام سوم مصرف مکمل ها
استفاده از ویتامین های D ،E و ریز مغذ ی های روی و سلنیوم در افزایش و تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری ها از جمله ویروس جدید کرونا بسیار موثر است (در صورت کمبود ویتامین های بدن، مکمل ها مصرف شود و با پزشک مشورت شود).
ویتامین D :
یافته های جدید تأثیر مکمل ها ی و یتامینD را در کمک به سیستم ایمنی بدن در مبارزه با کووید-۱۹ تأیی د کرده است. به این معنی که ویتامین D به شدت رو ی پاسخ به عفونت تأثیر می گذارد.
چنانچه غلظت سرمی D3 شما کمتر از25 است، شما دچار کمبود بوده و با مراجعه به پزشک باید اصلاح شود.
در صورتی که سطح غلظت ویتامینD شما بین 20 تا 30 است با مصرف هر دو هفته یکبار یک کپسول 50000IU سطح ویتامین خود را در سطح مناسب حفظ فرمایید.
در صورتی سطح غلظت ویتامین D شما بیشتر از30 است، ماهانه یک کپسول IU 50000 مصرف کنید .
ویتامین E :
یکی از ریزمغذی هایی است که در سیستم ایمنی نقش دارد، هست؛ بادام، بادام زمینی، فندق و تخمه ی آفتابگردان سرشار از ویتامین E هستند. همچنین اسفناج و کلم بروکلی نیز منبعی برای این ویتامین محسوب میشوند. روغن های گیاهی نیز غنی از ویتامین E هستند.
مصرف غذاهای سرشار از ویتامین B6 شامل موز، سینه مرغ کم چرب، ماهی های آب سرد مانند تن ماهی، سیب زمینی پخته شده و نخود نیز در کنار ویتامین E توصیه میشود .
بعد از بهبود افراد مبتلا به کویید-19، در صورت داشتن ضعف و برای تقویت
قوای جسمانی به مدت 2 هفته روزانه قرص 100 میلی گرم مصرف شود.
زینک یا روی :
میزان های روی در خون بیمارانی به علت کووید-۱۹ درگذشته بودند، بسیار پا یین تر از بیمارانی است که از این بیماری جان سالم به در برده بودند .بعد از بهبود افراد مبتلا به کویید-19 در صورت داشتن ضعف و برای تقویت قوای جسمانی به مدت 2 هفته روزانه قرص مصرف شود.
منیزیم :
دریافت منیزیم از منابع غذایی آن از قبیل دانه ها، مغزها، حبوبات و
غلات کامل به مقدار کافی در برنامه غذایی بیماران لحاظ گردد.
آهن:
درصورت بروز علائم کمبود آهن ارزیابی های بالینی و پاراکلینیکی انجام و بر اساس نتایج آن اقدام درمانی مناسب انجام گیرد.
مکمل پروبیوتیک:
استفاده از ترکیبات غذایی پروبیوتیک در این بیماران جهت کنترل عفونت های تنفسی می تواند کمک کننده باشد.
ویتامین C :
دریافت کافی منابع غذایی غنی از ویتامین Cدر این بیماران توصیه می شود.در صورت عدم دریافت منابع غذایی توصیه به دریافت مکمل دوز
1گرم روزانه در ترکیب با ویتامین Eبه اندازه 1۰۰۰ واحد بین المللی در تقویت سیستم ایمنی کارامد می باشد.
گام چهارم فعالیت
در صورت خوب بودن سطح اکسیژن خون (بالای 93 درصد)، بیمار میتواند فعالیت های خود را مانند گذشته به سر گیرد.
هر چه بیشتر حرکت کنید زودتر بهبود مییابید، اما هر فعالیت بدنی باید بر اساس علائم و سطح عملکرد فعلی باشد.
خستگی، تنگی نفس و سرگیجه باعث توقف ورزش میشود.
بعد از اتمام بیماری کووید 19 ،به مدت دو الی چهار هفته نباید فعالیت بدنی شدید انجام داد.
پس از طی این مدت میتوانید فعالیت بدنی سبک مانند پیاده روی و دوچرخه سواری نرم داشته باشید و به تدریج شدت فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.
اگر قصد انجام فعالیت بدنی در خارج از منزل را دارید، باید تمام نکات مربوط به فاصله گذاری اجتماعی (حداقل 5.1 متر فاصله از دیگران)و استفاده از ماسک را رعایت کنید.
اگر به دلیل ابتلا به کووید19 دچار کاهش وزن غیرمعمول شده اید، در دوره نقاهت حتما باید برای جبران این کاهش وزن اقدام کنید، چرا که معمولا در این کاهش وزن، بافتهای بدن از جمله عضلات تحلیل میروند.
حرکات استقامتی انجام دهید :
تکرار سه تمرین 15 دقیقه ای در هفته، شروع بسیار خوبی است و با پیشرفت بهبودی میتوانید تکرار و مدت زمان را افزایش دهید .
توجه ویژه ای بر روی باسن، ران، کمر و شانه ها داشته باشید، زیرا این گروه های عضلانی بیشترین قدرت را در بیماران کووید 19 از دست میدهند و تاثیرات گسترده ای بر توانایی ایستادن دارند.
پیاده روی کنید و کارهای روزمره را انجام دهید. برای قسمت بالایی بدن، نیز ورزش های بازو و شانه انجام دهید.
برای وزن بدن، دمبل های سبک، بسیار عالی عمل میکنند.
قبل از انجام فعالیت بدنی پنج دقیقه بدن خود را گرم کرده و حرکات ورزشی را به تدریج افزایش دهید تا قلب، ریه و عضلات به تدریج هماهنگی لازم را برای مصرف انرژی و اکسیژن به دست آورند.
10 دقیقه قبل از اتمام ورزش از شدت و سرعت ورزش کم کنید تا دستگاه های بدن برای دفع مواد زاید تولید شده در عضلات فرصت کافی داشته
باشند؛ گرم و سرد کردن بدن قبل و بعد از انجام فعالیت بدنی باعث شادابی شده و از دردهای عضلانی پس از آن پیشگیری میکند.
گام پنجم ایمنی دربرابر کووید ۱۹
معمولا حدود پنج تا شش روز پس از ورود ویروس، علائم ایجاد و یک تا دو هفته بعد، سیستم ایمنی تحریک میشود و آنتی بادی تولید میکند و گاهی یک ماه طول میکشد تا به حداکثر خود برسد و سپس آنتی بادی کاهش مییابد.
آنتی بادی، پروتئین هایی است که سیستم ایمنی بدن انسان، برای
مبارزه با عفونت تولید می کند.
مطالعات جهانی نشان داده که بقای ایمنی سلولی (ایمنی بدن در برابر ویروس) برای مدت شش ماه پس از ابتلا، در افراد مبتلا به ویروس کرونا به صورت خفیف، متوسط و یا بدون علامت را نشان میدهد.
منبع سایت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکیhttps://behdasht.gov.ir/
تغذیه در دوران بیماری با تغذیه در زمان عادی متفاوت است در این دوره علاوه بر تامین نیازهای روزانه باید به تغییراتی که بر اثربیماری در بدن ایجاد میشود توجه داشت.
این تغییرات میتواند طیف وسیعی از تغییرات را شامل شود که شامل
دراین بخش توصیه های کلی در ارتباط با تغذیه بیماران مبتلا به کووید-١٩ ارایه میشود.
متخصصان معتقدند ویتامین C نقش مهمی را در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری و کنترل بیماری عهده دار است.
توصیه ها:
سیستم ایمنی مهمترین عامل و ابزار برای در امان ماندن از ابتلا به کرونا است، اما مصرف زیاد قند و نمک و چربی سیستم ایمنی شما را روز به روز ضعیفتر می کند و احتمال ابتلای شما به کرونا را افزایش می دهد.
خانه نشینی اجباری این روزهای کرونایی، خود یکی از عواملی است که مصرف تنقلات و فست فود ها را افزایش داده است .
مواد غذایی که پرنمک ، شیرین و پر چرب هستند ،زمینه ساز اضافه وزن و چاقی و به تبع آن افزایش احتمال ابتلا به کرونا ، دیابت ، پر فشاری خون، چربی خون بالا ، کبدچرب و... می شوند و خود این بیماری ها خطر ابتلا و مرگ ناشی از کووید ١٩ را افزایش می دهد.
بنابراین در این دوران باید بیشتر مراقب سلامتی خود باشیم به مواد غذایی و تنقلاتی که خریداری و مصرف می کنیم توجه بیشتری داشته باشیم . در واقع به جای مصرف تنقلات و مواد غذایی با نمک و چربی و قند بالا از مواد غذایی با نمک و قند و چربی کمتر استفاده کنیم تا این دوران همه گیری را با سلامتی پشت سر بگذاریم.
توصیه های کلیدی: