5 گام اصلی بعد از ترخیص در بیماران کووید 19

در مبتلایان بهبودیافته از بیماری کووید 19 ،کمبود انرژی، نفس نفس  زدن و از دست دادن اشتها گزارش میشود و با توجه به صدمات ناشی از ویروس به ریه ها و سایر اندام ها ، بدن نیازمند زمان برای بهبودی و بازگشت به حالت سابق خود است. 

تا آن زمان، فرد باید به میزان ایمنی بدن خود توجه و فاصله اجتماعی را حفظ کند زیرا احتمال بازگشت بیماری ویروسی وجود دارد.

گام اول       ادامه درمان 

• ۱.   داروهای تجویزی خود را به طور منظم در زمان های ذکر شده در نسخه مصرف کنید و حتی اگر احساس بهبودی می کنید، دارو ها را قطع نکنید تا دوره درمان شما کامل شود.
• ۲. این داروها بر اساس شرایط جسمی و وضعیت بیماری شما برایتان تجویز شده است. لطفا از  توصیه کردن آنها به دیگران بپرهیزید.
• ۳. در صورتی که سرفه شما بدتر شد، یا مجدد تب کردید یا تنگی نفس شما تشدید شد، بلافاصله به  مرکز درمانی مراجعه کنید.
• ۴. در مورد عوارضی که ممکن است در فرد باقی بماند به دو دسته تقسیم می شود: 

1 .با گذشت زمان و بدون مصرف دارو بهبود می یابد: مانند از دست دادن حس  بویایی و چشایی که ممکن است بعد از بهبودی باز نگردد که بعد از 2-3 ماه به مرور زمان بازمی گردد.

2 .باید دارو و درمانی شروع شود: مانند عارضه های ریوی که فرد با سرفه یا 

تنگی نفس بیان میکند ، که باید به پزشک مراجعه نماید و با مصرف دارو 

بهبود می یابد.

گام دوم      تغذیه 

بهترین شیوه ارتقا و تقویت وضعیت سیستم ایمنی بدن و تامین میزان نیاز به مایعات، الکترولیتها، انرژی، پروتئین و ریزمغذی ها است .

تغذیه برای حفظ ماهیچه ها و جلوگیری از ایجاد اختلال در سوخت وساز بدن بسیار حیاتی است و هنگامی که بیماران حدود دو هفته را در بخش مراقبت های ویژه میگذرانند، میتواند سبب مشکلات جدی شود.

 استفاده از همه 5گروه غذایی شامل گروه نان و غلات با تاکید بر غلات و نان های سبوس دار، انواع جوانه ها و گروه میوه ها با تاکید بر مصرف انواع مختلف میوه ها، گروه سبزی ها با تاکید بر مصرف انواع آنها با رنگهای متفاوت و به ویژه خانواده کلم، گروه گوشت ها با تاکید بر تخم مرغ، مرغ، ماهی، حبوبات و مغزها و گروه شیر و لبنیات با تاکید بر مصرف لبنیات کم چرب.

 در وعده صبحانه از تخم مرغ، شیرکم چرب و پنیرکم چرب و کم نمک، نان و غلات سبوس دار و میوه و سبزی استفاده شود.

 مصرف منظم صبحانه کامل در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد.

 پروتئین را در اولویت قرار دهید: پروتئین برای ساخت، ترمیم و حفظ ماهیچه ها و همچنین برای حمایت از تولید آنتی بادیها و سلولهای سیستم ایمنی بدن لازم است. متاسفانه، میزان دریافت پروتئین معمولا در بیماران کووید 19 پایین تر است.

 تامین پروتئین مورد نیاز روزانه بویژه از طریق تخم مرغ و گوشت سفید وحبوبات

 از حبوبات همراه منابع غذایی ویتامین Cمانند نارنج و آبلیموی تازه به منظور جذب بهتر آهن می توان استفاده کرد.

استفاده از منابع غذایی ویتامین B6همچون تخم مرغ، مرغ، ماهی، قارچ، حبوبات و آجیل ها میتواند در تقویت سیستم ایمنی نقش داشته باشد.

مصرف غذا به صورت کاملا پخته باشد. به خصوص درمورد گوشت ها، مرغ، ماکیان، ماهی ها و تخم مرغ. توجه کنید که کاملا و به خوبی پخته شده باشد.

مصرف سوپ به منظور دریافت سبزیجات، غلات کامل (مانند جو ) و مایعات مفید است. 

در تهیه سوپ می توان از منابع پیش ساز ویتامین آ ( هویج، گوجه فرنگی و کدو حلوایی)و همچنین ازانواع سبزیجات برگ سبز نظیر تره، جعفری، اسفناج و گشنیز و بروکلی و پیاز و جوانه ها به دلیل داشتن انواع ویتامین های B و همچنین از تکه های سینه مرغ استفاده نمود.

 مصرف مایعات گرم فراوان نظیر آب جوشیده و چای کم رنگ توصیه می شود.

مصرف شیر و لبنیات (کم چرب ) و ترجیحا پروبیوتیک به مقدار حداقل دو لیوان در روزتوصیه می شود. این گروه منبع خوبی از ویتامین B2هستند که در سیستم ایمنی نقش دارند.

استفاده از تمام زیر گروه های سبزیجات مشتمل بر سبزیجات زرد، قرمز، نارنجی و سبز رنگ توصیه می شود و باید خوب شسته و ضد عفونی شود. سبزیجات به دلیل داشتن پیش ساز ویتامین آ، اسید فولیک و دارا بودن ویتامینCو رنگ دانه های فراوان سبب ارتقای سیستم ایمنی می گردند.

مصرف انواع مرکبات ( پرتقال و نارنگی و لیمو ترش و  نارنج) بصورت منظم و روزانه حداقل دو عدد در روزتوصیه می شود. مرکبات حاوی ویتامین Cهستند که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند.

استفاده از روغن مایع ( گیاهی) نظیر روغن کانولا، کنجد و روغن زیتون در پخت غذا و یا به همراه سالاد توصیه می شود. این مواد نیز حاوی امگا 3 هستند و توصیه می شود که در محدوده انرژی مورد نیاز مصرف شوند (به مقدار مناسب مصرف شود).  به عالوه روغن های مایع گیاهی حاوی ویتامین E هستند که این ویتامین در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد.

 گنجاندن انواع آجیل و مغز های بی نمک در برنامه غذایی برای تقویت سیستم ایمنی مناسب است.

 از مصرف زیاد فست فودها، گوشت های فرآوری شده و غذاهای سرخ شده اجتناب کنید چرا که این مواد غذایی حاوی نمک زیاد، اسید های چرب ترانس و اشباع بوده و برای سلامتی و عملکرد سیستم ایمنی نامطلوب هستند .

از مصرف نوشابه ها و نوشیدنی های شیرین شده با شکر و مصرف قند ساده اجتناب کنید چرا که با تضعیف عملکرد سیستماتیک همراه است.

گرچه بعضی مواد غذایی مانند سیر به واسطه وجود فیتو کمیکال ها در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند، بزرگنمایی خاصیت آنها و مصرف بی رویه شان توصیه نمی شود.

 اجتناب از مصرف غذا در بیرون از منزل و محل کار کنید. غذاهای بیرون از منزل ممکن است با رعایت نکات بهداشتی دقیق تهیه نشده و نمک و چربی اشباع و ترانس بالایی داشته که سبب تضعیف سیستم ایمنی خواهند شد.

به طور کلی، بیمارانی که به علت بیماری های زمینه ای مانند دیابت یا فشارخون از رژیم خاصی  تبعیت میکنند در صورت ابتلا به کرونا لازم است پرهیزهای رژیم غذای خاص بیماری خود را ادامه دهند.

حذف گز، سوهان، نقل، نبات، کیک و کلوچه و سایر شیرینی جات در رژیم غذایی خود انجام دهید.

گام سوم        مصرف مکمل ها

استفاده از ویتامین های D ،E و ریز مغذ ی های روی و سلنیوم در افزایش و تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری ها از جمله ویروس جدید کرونا بسیار موثر است (در صورت کمبود ویتامین های بدن، مکمل ها مصرف شود و با پزشک مشورت شود).

ویتامین D :

یافته های جدید تأثیر مکمل ها ی و یتامینD را در کمک به سیستم ایمنی بدن در مبارزه با کووید-۱۹ تأیی د کرده است. به این معنی که ویتامین D به شدت رو ی پاسخ به عفونت تأثیر می گذارد.

چنانچه غلظت سرمی D3 شما کمتر از25 است، شما دچار کمبود بوده و با مراجعه به پزشک باید اصلاح  شود.

 در صورتی که سطح غلظت ویتامینD شما بین 20  تا 30 است با مصرف هر دو هفته یکبار یک کپسول 50000IU سطح ویتامین خود را در سطح مناسب حفظ فرمایید. 

در صورتی سطح غلظت ویتامین D شما بیشتر از30 است، ماهانه یک کپسول IU 50000 مصرف کنید .

ویتامین E :

 یکی از ریزمغذی هایی است که در سیستم ایمنی  نقش دارد، هست؛ بادام، بادام زمینی، فندق و تخمه ی آفتابگردان سرشار از ویتامین E هستند. همچنین اسفناج و کلم بروکلی نیز منبعی برای این ویتامین محسوب میشوند. روغن های گیاهی نیز غنی از ویتامین E هستند.

مصرف غذاهای سرشار از ویتامین B6 شامل موز، سینه  مرغ کم چرب، ماهی های آب سرد مانند تن ماهی، سیب زمینی پخته شده و نخود نیز در کنار ویتامین E توصیه میشود .

بعد از بهبود افراد مبتلا به کویید-19، در صورت داشتن ضعف و برای تقویت 

قوای جسمانی به مدت 2 هفته روزانه قرص 100 میلی گرم مصرف شود.

زینک یا روی :

میزان های روی در خون بیمارانی به علت کووید-۱۹ درگذشته بودند، بسیار پا یین تر از بیمارانی است که از این بیماری جان سالم به در برده بودند .بعد از بهبود افراد مبتلا به کویید-19 در صورت داشتن ضعف و برای تقویت قوای جسمانی به مدت 2 هفته روزانه قرص مصرف شود.

منیزیم :

دریافت منیزیم از منابع غذایی آن از قبیل دانه ها، مغزها، حبوبات و 

غلات کامل به مقدار کافی در برنامه غذایی بیماران لحاظ گردد.

آهن:

درصورت بروز علائم کمبود آهن ارزیابی های بالینی و پاراکلینیکی انجام و بر اساس نتایج آن اقدام درمانی مناسب انجام گیرد.

مکمل پروبیوتیک:

استفاده از ترکیبات غذایی  پروبیوتیک در این بیماران جهت کنترل عفونت های تنفسی می تواند کمک کننده باشد.

ویتامین C :

دریافت کافی منابع غذایی غنی از ویتامین Cدر این بیماران توصیه می شود.در صورت عدم دریافت منابع غذایی توصیه به دریافت مکمل دوز 

1گرم روزانه در ترکیب با ویتامین Eبه اندازه 1۰۰۰ واحد بین المللی در تقویت سیستم ایمنی کارامد می باشد.

گام چهارم       فعالیت

در صورت خوب بودن سطح اکسیژن خون (بالای 93 درصد)، بیمار میتواند فعالیت های خود را مانند گذشته به سر گیرد.

 هر چه بیشتر حرکت کنید زودتر بهبود مییابید، اما هر فعالیت بدنی باید بر اساس علائم و سطح عملکرد فعلی باشد. 

خستگی، تنگی نفس و سرگیجه باعث توقف ورزش میشود. 

بعد از اتمام بیماری کووید 19 ،به مدت دو الی چهار هفته نباید فعالیت بدنی شدید انجام داد. 

پس از طی این مدت میتوانید فعالیت بدنی سبک مانند پیاده روی و دوچرخه سواری نرم داشته باشید و به تدریج شدت فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.

 اگر قصد انجام فعالیت بدنی در خارج از منزل را دارید، باید تمام نکات مربوط به فاصله گذاری اجتماعی (حداقل 5.1 متر فاصله از دیگران)و استفاده از ماسک را رعایت کنید. 

اگر به دلیل ابتلا به کووید19 دچار کاهش وزن غیرمعمول شده اید، در دوره نقاهت حتما باید برای جبران این کاهش وزن اقدام کنید، چرا که معمولا در این کاهش وزن، بافتهای بدن از جمله عضلات تحلیل میروند.

حرکات استقامتی انجام دهید :

تکرار سه تمرین 15 دقیقه ای در هفته، شروع بسیار خوبی است و با پیشرفت بهبودی میتوانید تکرار و مدت زمان را افزایش دهید .

توجه ویژه ای بر روی باسن، ران،  کمر و شانه ها داشته باشید، زیرا این گروه های عضلانی بیشترین قدرت را در بیماران کووید 19 از دست میدهند و تاثیرات گسترده ای بر توانایی ایستادن دارند. 

پیاده روی کنید و کارهای روزمره را انجام دهید. برای قسمت بالایی بدن، نیز ورزش های بازو و شانه انجام دهید.

 برای وزن بدن، دمبل های سبک، بسیار عالی عمل میکنند.

قبل از انجام فعالیت بدنی پنج دقیقه بدن خود را گرم کرده و حرکات ورزشی را به تدریج افزایش دهید تا قلب، ریه و عضلات به تدریج هماهنگی لازم را برای مصرف انرژی و اکسیژن به دست آورند.

 10 دقیقه قبل از اتمام ورزش از شدت و سرعت ورزش کم کنید تا دستگاه های بدن برای دفع مواد زاید تولید شده در عضلات فرصت کافی داشته 

باشند؛ گرم و سرد کردن بدن قبل و بعد از انجام فعالیت بدنی باعث شادابی شده و از دردهای عضلانی پس از آن پیشگیری میکند.

گام پنجم     ایمنی دربرابر  کووید ۱۹

معمولا حدود پنج تا شش روز پس از ورود ویروس، علائم ایجاد و یک تا دو هفته بعد، سیستم ایمنی تحریک میشود و آنتی بادی تولید میکند و گاهی یک ماه طول میکشد تا به حداکثر خود برسد و سپس آنتی بادی کاهش مییابد.

آنتی بادی، پروتئین هایی است که سیستم ایمنی بدن انسان، برای 

مبارزه با عفونت تولید می کند.

مطالعات جهانی نشان داده که بقای ایمنی سلولی (ایمنی بدن در برابر ویروس) برای  مدت شش ماه پس از ابتلا، در افراد مبتلا به ویروس کرونا به صورت خفیف، متوسط و یا بدون علامت را نشان میدهد.

منبع سایت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکیhttps://behdasht.gov.ir/

تغذیه در دوران ابتلا به کووید۱۹

تغذیه در دوران بیماری با تغذیه در زمان عادی متفاوت است در این دوره علاوه بر تامین نیازهای روزانه باید به تغییراتی که بر اثربیماری در بدن ایجاد میشود توجه داشت. 

این تغییرات میتواند طیف وسیعی از تغییرات را شامل شود که شامل 

• کاهش اشتها،کاهش حس بویایی و چشایی، عدم توانایی در جویدن و بلع، ضعف ناشی از بیماری، عدم رغبت به غذاهای خاص و تغییراتی دیگربسته به شدت و مدت ابتلا به بیماری باشد.

 بنابراین در تغذیه بیماران باید وضعیت بیمار بررسی شده و متناسب با وضعیت بیماربرنامه غذایی او را تهیه کرد. اگر چه تنظیم رژیم غذایی بیمار بهتر است توسط کارشناس تغذیه و رژیم درمانی صورت گیرد ولی توصیه های کلی به بیماران میتواند به کسانی که به خدمات مشاوره تغذیه و رژیم درمانی دسترسی ندارند کمک کننده باشد. 

دراین بخش توصیه های کلی در ارتباط با تغذیه بیماران مبتلا به کووید-١٩ ارایه میشود.

• بهترین رژیم غذایی توصیه شده برای بیماران مبتلا به کووید-١٩رژیم غذایی نرم و پر پروتئین با کالری بالا میباشد. البته این رژیم برای بیمارانی است که توانایی جویدن و بلع را دارند.

به طور کلی نوشیدن مایعات کافی، گامی مؤثر در کنترل بیماری است . استفاده از آب، آبمیوه ها، چای و انواع سوپها همزمان با شروع علائم توصیه میشود هضم ترکیبات مایع نیاز به انرژی کمتری دارد، در نتیجه بدن انرژی کافی برای مقابله با بیماری را خواهد داشت. مایعات به رقیق شدن ترشحات و دفع سموم کمک میکنند و باعث تسکین گلودرد میشود. 

•  از دیگر ترکیبات مهم در مقابله با این بیماری میتوان به دریافت کافی ریز مغذیهای موثر در سیستم ایمنی از قبیل ویتامین های C ،B6 ،E ،D ،و مواد معدنی روی، منیزیم، سلنیم و امگا 3 به ویژه از منابع غذایی غنی از این ترکیبات اشاره کرد. به عنوان نمونه سلولهای سیستم ایمنی غنی از ویتامینC بوده و در شرایط استرس دستیابی ویتامین C به سلولهای درگیر افزایش مییابد که خود توجیه کننده افزایش نیاز به ویتامین C در شرایط بیماری و التهاب است.  

متخصصان معتقدند ویتامین C نقش مهمی را در تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری و کنترل بیماری عهده دار است.

توصیه ها:

• رعایت تنوع و تعادل در برنامه غذایی و استفاده از همه ی گروه غذایی شامل گروه نان و غلات با تاکید بر غلات و نانهای سبوس دار، انواع جوانه ها و گروه میوه ها با تاکید بر مصرف انواع مختلف میوه ها، گروه سبزی ها با تاکید بر مصرف انواع آنها با رنگهای متفاوت و به ویژه خانواده کلم، گروه گوشتها با تاکید بر تخم مرغ، مرغ، ماهی، گروه حبوبات و مغزها با تاکید بر مصرف روزانه حبوبات و گروه شیر و لبنیات با تاکید بر مصرف لبنیات کم چرب.
•  مصرف منظم وعدهای اصلی غذایی و میان وعده در طی روز با تاکید بر صرف صبحانه.
•  در وعده صبحانه از تخم مرغ، شیرکم چرب و پنیرکم چرب و کم نمک، نان و غلات سبوسدار و میوه و سبزی استفاده شود.
• مصرف منظم صبحانه کامل در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد.
•  تامین پروتئین مورد نیاز روزانه به ویژه از طریق تخم مرغ و گوشت سفید و حبوبات برای عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن.
• مرغ و تخم مرغ منبع خوبی از عنصر روی و پروتئین می باشد مصرف کافی و روزانه منابع روی و پروتئین در تقویت سیستم ایمنی بسیار اهمیت دارد.
•  دریافت مکملهای توصیه شده از قبیل ویتامین D براساس پروتکل های ابلاغی وزارت بهداشت برای گروههای سنی مختلف صورت گیرد.
• استفاده از منابع غذایی حاوی آهن همانند انواع گوشت و حبوبات، انواع مغزها ، انواع خشکبار.
• از حبوبات همراه منابع غذایی ویتامین C مانند نارنج و آبلیموی تازه به منظور جذب بهتر آهن میتوان استفاده کرد.
•  استفاده از منابع غذایی ویتامین B6 همچون تخم مرغ، مرغ، ماهی، قارچ، حبوبات و آجیل ها میتواند در تقویت سیستم ایمنی نقش داشته باشد. ویتامین B6 در متابولیسم پروتئین نیز نقش دارد.
• مصرف غذا به صورت کاملا پخته باشد. به خصوص در مورد گوشتها، مرغ، ماکیان، ماهی ها و تخم مرغ توجه کنید که کاملا و به خوبی پخته شده باشد.
• مصرف سوپ به منظور دریافت سبزیجات، غلات کامل (مانند بلغور گندم و جو) و مایعات. 
• در تهیه سوپ میتوان از منابع پیش ساز ویتامینA: (هویج، گوجه فرنگی و کدو حلوایی) و همچنین از انواع سبزیجات برگ سبز نظیر تره، جعفری،اسفناج و گشنیز، برگ چغندر و نیز از سبزیجاتی مثل کلم بروکلی و پیاز به علت داشتن ترکیبات گوگردی و جوانه ها به دلیل داشتن انواع ویتامین های B و همچنین از منابع پروتئینی مثل حبوبات ، تخم مرغ و یا گوشت سفید، ماست و یاکشک استفاده نمود.
•  مصرف مایعات گرم فراوان نظیر آب جوش و چای کم رنگ، شیر کم چرب، مصرف میوه و سبزی تازه، استفاده از تمام زیر گروههای میوه ها به دلیل داشتن پیش ساز ویتامین A و ویتامین C و استفاده از تمام زیر گروههای سبزیجات مشتمل بر سبزیجات زرد، قرمز، نارنجی و سبز رنگ خوب شسته و ضد عفونی شده.

•  سبزیجات به دلیل داشتن پیش ساز ویتامین A ،اسید فولیک و دارا بودن ویتامین C و رنگ دانه های فراوان سبب ارتقای سیستم ایمنی میگردند.
•  مصرف انواع مرکبات( پرتقال و نارنگی و لیمو ترش، لیمو شیرین و نارنج) بصورت منظم و روزانه حداقل دو عدد در روز. 
• مرکبات حاوی ویتامین C هستند که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارند.
•  مصرف غلات کامل سبوس دارمانند نانهای سبوس دار. غلات کامل حاوی ویتامینهای گروه B و سلنیوم هستند که میتواند به تقویت سیستم ایمنی کمک کنند.
•  مصرف شیر و لبنیات (کم چرب) و ترجیحا پروبیوتیک به مقدار حداقل دو لیوان شیر و یا جایگزین های آن ( ماست ،پنیر ) در روز. این گروه منبع خوبی از ویتامینB2 و B12هستند که در سیستم ایمنی نقش دارند.
•  استفاده منظم از ماستهای پروبیوتیک. این مواد در سلامت دستگاه گوارش و ممانعت از رشد و تکثیر انواع میکروبها نقش دارند به علاوه ماست منبع خوبی از پروتیین و روی میباشد.
• مصرف انواع ماهی حداقل دو بار در هفته. ماهی ها حاوی چربیهای امگا ٣ و سلنیوم هستند که نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی دارد.
• استفاده ازانواع روغن مایع گیاهی (نظیر روغن کانولا، کنجد، ذرت، آفتابگردان، سویا و روغن زیتون) در پخت غذا . این مواد نیز حاوی امگا 3 هستند و توصیه میشود که در محدوده انرژی مورد نیاز مصرف شوند. بطور کلی ٢٥ تا ٣٠ %انرژی مورد نیاز روزانه باید از چربی و روغن تامین شود. مصرف زیاد روغن و چربی علاوه بر اضافه وزن و چاقی احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را افزایش می دهد. روغن های مایع گیاهی حاوی ویتامینE نیز هستند که در تقویت سیستم ایمنی نقش دارد.
•  گنجاندن انواع آجیل و مغزهای بینمک یا کم نمک در برنامه غذایی و بعنوان میان وعده برای تقویت سیستم ایمنی مناسب است. آجیلها منبع خوبی از ویتامین E و روی و سلنیوم میباشند. البته لازم به ذکر است که نباید درمصرف آنها زیاده روی نمود چون حاوی مقادیر زیادی چربی هستند و موجب اضافه وزن و چاقی می شوند.
•  از مصرف زیاد فست فودها، گوشتهای فرآوری شده و غذاهای سرخ شده اجتناب کنید چرا که این مواد غذایی حاوی نمک زیاد، اسیدهای چرب ترانس و اشباع بوده و برای سلامتی و عملکرد سیستم ایمنی نامطلوب هستند.
•  گرچه بعضی مواد غذایی مانند سیر و زنجبیل به واسطه وجود فیتو کمیکالها در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند اما بزرگنمایی خاصیت آنها و مصرف بی رویه آنها توصیه نمیشود.
•  از مصرف نوشابه ها و نوشیدنی های شیرین شده با شکر و مصرف قند ساده اجتناب کنید چرا که با تضعیف عملکردسیستم ایمنی همراه است. در کل باید مصرف قند و شکر کاهش داده شده و از شیرین کننده های طبیعی مانند عسل که هم خاصیت تقویت سیستم ایمنی دارد و هم در مهار سرفه موثر است و یا مویز (کشمش قرمز) که خاصیت ضد التهابی دارد.

منبع سایت وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکیhttps://behdasht.gov.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%AC-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87--%D8%B3%D8%A7%D9%84-99-(%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-) 

مصرف زیاد قند و نمک و چربی روز به روز شما را به ابتلا به کرونا نزدیک می کند

سیستم ایمنی مهمترین عامل و ابزار برای در امان ماندن از ابتلا به کرونا است، اما مصرف زیاد قند و نمک و چربی سیستم ایمنی شما را روز به روز ضعیفتر می کند و احتمال ابتلای شما به کرونا را افزایش می دهد. 

خانه نشینی اجباری این روزهای کرونایی، خود یکی از عواملی است که مصرف تنقلات و فست فود ها را افزایش داده است . 

مواد غذایی که پرنمک ، شیرین و پر چرب هستند ،زمینه ساز اضافه وزن و چاقی و به تبع آن افزایش احتمال ابتلا به کرونا ، دیابت ، پر فشاری خون، چربی خون بالا ، کبدچرب و... می شوند و خود این بیماری ها خطر ابتلا و مرگ ناشی از کووید ١٩ را افزایش می دهد.

 بنابراین در این دوران باید بیشتر مراقب سلامتی خود باشیم به مواد غذایی و تنقلاتی که خریداری و مصرف می کنیم توجه بیشتری داشته باشیم . در واقع به جای مصرف تنقلات و مواد غذایی با نمک و چربی و قند بالا از مواد غذایی با نمک و قند و چربی کمتر استفاده کنیم تا این دوران همه گیری را با سلامتی پشت سر بگذاریم.

توصیه های کلیدی:

• در دوران همه گیری کرونا از مواد غذایی کم چرب، کم نمک و با قند کمتر استفاده کنید.
• به جای استفاده از نوشابه و نوشیدنی های شیرین، از دوغ یا ماءالشعیرهای بدون قند در وعده های غذایی استفاده کنید.
• مصرف سس مایونز را محدود کنید و سالاد خود را با چاشنی هایی همچون انواع سرکه، آبغوره، آبلیمو، آب نارنج و سبزیجات معطر میل کنید.
• تا جایی که ممکن است، روزانه ماست و شیر و پنیر کم چرب مصرف کنید.
• مصرف فست فودها مثل انواع پیتزا، سوسیس و کالباس و غذاهای کنسروی که حاوی سدیم و نمک زیادی هستند را محدود کنید تا احتمال ابتلای شما به کرونا کمتر شود.

 در دوران قرنطینه به جای مصرف تنقلات چرب و پر نمک (مانند آجیل و تخمه های نمکی) ، چیپس ، انواع پفک ، و مواد شیرین (مانند انواع شیرینی و بیسکویت و نوشیدنی های شیرین شده با قند)، از انواع میوه ها استفاده کنید. 

•  انواع نوشابه ها و آبمیوه های صنعتی، آب نبات، شکلات، نوشیدنی های شیرین مثل شربت ها، انواع مربا و انواع شیرینی های خشک و تر حاوی مقادیر زیادی مواد قندی هستند. مصرف زیاد مواد قندی هم موجب تحریک و تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود . در مصرف آنها افراط نکنید.
• در حین خرید، به نشانگر های رنگی تغذیه ای مواد غذایی توجه کنید، چرا که به شما می گویند که در محصول مربوطه چقدر سدیم ( نمک)، قند و چربی وجود دارد.
•  احتمال ابتلای افراد چاق به کرونا بیش از دیگر افراد است، مراقب وزنتان باشید.
•  احتمال زنده ماندن افراد چاقی که مبتلا به کرونا می شوند پایین است پس به فکر کاهش وزن باشید.
• چاقی = افزایش احتمال ابتلا به کرونا = خداحافظی با زندگی
• حتی الامکان از بیرون غذا تهیه نکنید و سعی کنید در خانه غذا درست کنید.
•  مواد غذایی خریداری شده را به شیوه سالم آماده و مصرف نمایید. از روش های بخار پز یا آبپز کردن بجای سرخ کردن استفاده نمایید. در صورت تمایل به سرخ کردن ، با مقدار کمی روغن به مدت کوتاه تفت بدهید.
• نمکدان را از سفره های خود حذف کنید. از چاشنی های دیگر برای مزه دار شدن غذا استفاده کنید.
• مصرف فست فودها مثل انواع پیتزا ، سوسیس وکالباس وغذاهای کنسروی که حاوی سدیم و نمک زیادی است را محدود کنید.
• بیشتر از ٥ گرم نمک در روز ( معادل یک قاشق چایخوری ) مصرف نکنید. دقت کنید که این مقدار نمک باید از همه مواد غذایی که در طول روز می خورید تامین شود.
• به نمک پنهان در مواد غذایی توجه کنید. انواع کنسروها ، فست فودها ، آجیل و تنقلات ، شور ها و ترشی ها حاوی مقدار زیادی نمک هستند
•  ادویه جات را جایگزین نمکدان کنید. 
•  کل نمک مصرفی روزانه باید کمتر از ٥ گرم یعنی کمتر از یک قاشق چایخوری باشد.این مقدار شامل نمکی که بطورطبیعی در غذاها وجود دارد نیز می شود.
• برای بهبود طعم غذا و کاهش مصرف نمک در تهیه غذاها به جای نمک از سبزی های تازه، سیر، لیموترش، آب نارنج،آویشن، شوید و ... استفاده کنیم.
•  اگر عادت مصرف به پنیر های سنتی دارید قبل از مصرف حتما ٢٤ ساعت قبل در آب بگذارید تا مقدار نمک آن کاهش یابد.
•  پوست مرغ و چربی های گوشت و مرغ را جدا کنید.
•  سعی کنید کمتر از غذاهای سرخ کرده استفاده کنید..
•  برای سرخ کردن از روغن مخصوص سرخ کردن استفاده کنید.
•  در صورت تمایل به سرخ کردن، ماده غذایی را با کمی روغن و حرارت کم تفت بدهید.
•  از حرارت دادن زیاد روغن ها و غوطه وری ماده غذایی در مقدار زیاد روغن خودداری کنید.
•  روغن های مایع را دور از نور و حرارت نگهداری کنید.
•  برای پخت غذا بهتر است از روغن های مخصوص پخت و پز مثل آفتابگردان ، ذرت ، سویا یا کلزا استفاده کنید.
•  از خرید و مصرف روغنهایی که به صورت سنتی تهیه می شوند مثل روغنهای کنجد که با روش پرس سرد در معرض دید افراد تهیه می شود خودداری کنید و در صورت تمایل به مصرف روغن کنجد از روغن ارده کنجد صنعتی استفاده کنید.
•  مصرف کره، سرشیر، خامه و سس مایونز را محدود کرده و به جای آن با استفاده از ماست، آبلیمو، کمی روغن زیتون سس سالاد تهیه کنیم.

توصیه های ویژه برای برخی از مبتلایان به بیماری های غیر واگیر شایع

مبتلایان به دیابت: 

در دوران ماندن در منزل ، به دلیل کاهش تحرک، احتمال افزایش قند و در نتیجه افزایش ریسک ابتلا به کرونا وجود دارد. 

بنابراین ورزش و تحرک بدنی در منزل را فراموش نکنید . ورزش با کم کردن مقاومت بدن به انسولین و افزایش اثر انسولین دربدن باعث کاهش قند خون می شود.

 همچین از مصرف تنقلات شیرین و پر خوری پرهیز کنید و برنامه غذایی متعادل و متناسب خود را رعایت نمایید.

مبتلایان به فشار خون بالا و بیماری های قلبی- عروقی:

با پیروی از رژیم غذایی حاوی میوه و سبزی فراوان ( روزانه حداقل ٥واحد از سبزی ها و میوه ها ) و کنترل مصرف نمک و غذاهای شور و چرب، و پرداختن به ورزش و فعالیت بدنی منظم در خانه، خود را از ابتلا به کرونا در امان نگه دارید.

مبتلایان به سرطان:

مصرف انواع میوه ها و سبزی ها به عنوان میان وعده و همچنین انواع سبزیجات خام، بخارپز و آبپز کنار غذا جهت تقویت سیستم

ایمنی توصیه می شود.

 از مصرف چربی گوشت ها، پوست مرغ، لبنیات پرچرب، سس های سفید، کله و پاچه، مغز، کره، خامه، شیرینی های خامه ای پرهیز نمایید.

 از مصرف غذاهای سرخ شده در روغن پرهیز نمایید. غذاها به صورت بخارپز و آب پز تهیه شوند. 

گوشت مصرفی عمدتا از نوع سفید مانند مرغ و ماهی باشد.

 از مصرف زیاد قند، شکر، شربت، نوشابه، آب میوه های صنعتی،عسل، مربا، آب نبات، شکلات، شیرینی ها، بستنی ها و سایر مواد غذایی حاوی شکر افزوده پرهیز نمایید. همواره مراقب وزن خودباشید.

مبتلایان به چربی خون بالا:

مصرف میوه ها به عنوان میان وعده توصیه می شود. 

همراه وعده های غذایی از سالاد و سایر سبزی ها استفاده شود. 

مصرف حبوبات در برنامه غذایی فراموش نشود. 

از مصرف چربی گوشت ها، پوست مرغ، لبنیات پرچرب، سس های سفید، کله و پاچه، مغز،کره، خامه، شیرینی های خامه ای پرهیز نمایید. 

جهت پخت و پز از روغن های گیاهی مایع استفاده نمایید. از مصرف غذاهای سرخشده در روغن، فست فودها از جمله پیتزا پرهیز نمایید.

 بهتر است غذاها تا حد امکان به صورت بخارپز و آب پز تهیه شوند. 

بخش عمده گوشت مصرفی از نوع گوشت سفید مانند مرغ باشد.

 از مصرف زیاد قند، شکر، شربت، نوشابه، آب میوه های صنعتی، عسل،

مربا، آب نبات، شکلات، شیرینی ها، بستنی ها و سایر مواد غذایی حاوی شکر پرهیز نمایید. فعالیت بدنی روزانه فراموش نشود.

منبع 

وزرات بهداشت و درمان و آموزش پزشکیhttps://behdasht.gov.ir/%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7/%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D8%A8%D8%B3%DB%8C%D8%AC-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87--%D8%B3%D8%A7%D9%84-99-(%D8%AA%D8%BA%D8%B0%DB%8C%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-) 

هفت توصیه WHO برای رژیم غذایی سالم در زمان کووید ۱۹

طبق توصیه سازمان جهانی بهداشت ( WHO)

داشتن یک رژیم غذایی سالم در طول پاندمی ( عالم گیری) کووید۱۹ بسیار اهمیت دارد.

اینکه ما چه می خوریم و چه می نوشیم همه و همه بر روی توانایی بدن ما برای پیشگیری ، مبارزه و بهبودی از عفونت ها موثر است.

درحالیکه هیچ غذا یا مکمل غذایی نمی تواند کووید۱۹ را درمان کند یا از آن پیشگیری کند اما به طورکلی رژیم غذایی سالم برای تقویت سیستم ایمنی به منظور مقابله با عفونت ها بسیار موثر  است. 

تغذیه خوب می تواند گسترش سایر مشکلات سلامتی از قبیل چاقی، بیماری قلبی، دیابت و تعدادی از سرطان ها را کاهش دهد.

اما رژیم غذایی سالم چیست؟

۷نکته ضروری برای حفظ رژیم غذایی سالم باید در نظر داشت:

• نکته اول : تنوعی از میوه ها و سبزیجات در رژیم غذایی باشد. چگونه؟

۱. هر روز ترکیبی از دانه های سبوس دار مانند گندم، ذرت و برنج،  حبوبات مانند عدس و لوبیا،  میزان زیادی سبزیجات و میوه تازه و مقداری از منابع غذایی حیوانی (  مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و شیر ) بخورید.

۲. در انتخاب  دانه های سبوس دار مانند ذرت، جو دوسر، گندم و برنج قهوه ای ، نوع فرآوری نشده ی شان را انتخاب کنید.

زیرا سرشار از فیبر باارزش بوده و در داشتن احساس سیری طولانی تر کمک می کند.

• نکته دوم : مصرف نمک محدود شود ، چگونه؟

۱. مصرف نمک ۵ گرم در روز است که معادل یک قاشق چای خوری نمک در روز می باشد. 

۲. در زمان پخت و آماده سازی غذا به مقدار کم نمک استفاده کنید و مصرف سس ها و چاشنی های شور ، مانند سس سویا،سس ماهی و ... را کاهش دهید.

۳. اگر از غذاهای کنسروی و خشک شده استفاده می کنید ( که ترجیحا استفاده نشود) از نوع سبزیجات،  آجیل و میوه ای باشد که نمک و شکر به آن اضافه نشده است.

۴. نمکدان را از روی میز ( سفره) بردارید و به جای آن از گیاهان یا ادویه های تازه یا خشک شده برای طعم دار کردن غذا استفاده کنید.

۵. برچسب مواد غذایی را بررسی کنید و محصولاتی را انتخاب کنید که حاوی سدیم کمتر هستند. 

• نکته سوم : مصرف چربی و روغن به میزان متوسط مصرف شود چگونه؟

۱. به جای کره و چربی حیوانی از روغن های سالم مانند روغن زیتون، سویا، آفتاب گردان یا روغن ذرت برای پختن غذا استفاده شود.

۲. در انتخاب گوشت ، مرغ و ماهی را انتخاب کنید زیرا چربی شان کمتر از گوشت قرمز است.

۳. چربی های قابل رویت را از گوشت جدا کنید و دور بیندازید.

۴. مصرف گوشت های فرآوری شده ( سوسیس و کالباس) را محدود کنید.

۵. شیر و محصولات لبنی کم چرب یا کم چربی را انتخاب کنید.

۶. از غذاهای فرآوری شده، پخته شده و سرخ شده ی حاوی چربی ترانس تولید شده صنعتی بپرهیزید.

۷. به جای سرخ کردن از شیوه ی آب پز کردن یا بخار پز کردن غذا استفاده کنید. 

• نکته چهارم : مصرف شکر را محدود کنید ، چگونه؟

۱‌. مصرف شیرینی و نوشیدنی های قندی مانند انواع آبمیوه ها، کنسانتره پودری یا مایع، آب های طعم دار، نوشیدنی های انرژی زا ، چای و قهوه آماده و شیرهای طعم دار را محدود کنید.

۲‌. از میوه های تازه به جای تنقلات شیرین مانند کوکی ، کیک و شکلات استفاده کنید.

۳. از دادن غذاهای شیرین به کودکان خودداری کنید.

۴. نمک و شکر نباید به غذای تکمیلی کودکان زیر ۲ سال اضافه شود و در سنین بالاتر هم محدود مصرف شود.

• نکته پنجم : دهیدره ماندن ( آبرسانی به بدن) با مصرف آب،  چگونه؟

۱. آبرسانی خوب به بدن برای سلامتی بهینه ضروری است. هر زمان که به آب سالم و بی خطر دسترسی داشتید سالم ترین و ارزانترین گزینه نوشیدن آب است.

۲. یک روش ساده برای محدود کردن مصرف شکر و کالری اضافی این است که به جای نوشیدنی های شیرین از آب استفاده کنید.

• نکته ششم : از مصرف الکل  خطرناک و زیان آور بپرهیزید. 

الکل هیچ جایی در یک رژیم غذایی سالم ندارد.

نوشیدن الکل از شما در برابر کووید۱۹ محافظت نمی کند و حتی خطر ناک هم هست. 

مصرف مکرر یا بیش از اندازه الکل هم اثر فوری در ایجاد آسیب دارد و هم در بلند مدت در طول زندگی سبب سرطان، بیماری قلبی و بیماری های روانی می شود.

• نکته هفتم : نوزادان و کودکان خردسال و شیر مادر

شیر مادر یک غذای ایده آل برای شیرخوران است‌‌.

شیر مادر ایمن و تمیز است وحاوی آنتی بادی هایی است که به محافظت در برابر بیماری های شایع دوران کودکی کمک می کند.

نوزادان در طول ۶ ماه اول زندگی فقط باید تغذیه انحصاری با شیر مادر داشته باشند و شیر مادر همه نیاز های غذایی و مایعات موردنیاز نوزاد را فراهم می کند.

بعد از ۶ ماهگی تا ۲ سالگی یا بیشتر ، در کنار شیر مادر باید از غذاهای تکمیلی بی خطر و مغذی مطابق با سن کودک استفاده شود.

منبع

https://www.who.int/campaigns/connecting-the-world-to-combat-coronavirus/healthyathome/healthyathome---healthy-diet 

منبع تصاویر

https://who.canto.global/s/JKCRF